Trái đất đang gặp khó khăn, và chúng ta cần phải hành động. Các doanh nghiệp trên toàn cầu đang chuyển mình, đặt mục tiêu “Phát thải ròng bằng 0” lên hàng đầu. Khi thế giới đang thay đổi, các thị trường lớn đã tạo ra những chính sách năng lượng mới, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu năng lượng này.
Đo lường và minh bạch hóa số liệu giảm phát thải không chỉ là một nhiệm vụ, mà còn là một trách nhiệm trong hành trình của mỗi doanh nghiệp hướng tới mục tiêu Net-Zero. Bài viết này sẽ đưa ra cái nhìn toàn diện về các bước cần thiết, từ việc xác định lượng phát thải cơ bản, thiết lập hệ thống quản lý số liệu, đến việc chuyển đổi số. Bên cạnh đó, bài viết cũng sẽ đề xuất một số phương pháp thực tế và hiệu quả, giúp các doanh nghiệp sản xuất tiếp cận mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Những phương pháp này không chỉ giúp doanh nghiệp tiến gần hơn tới mục tiêu “Phát thải ròng bằng 0”, mà còn đóng góp vào việc xây dựng một tương lai bền vững cho cả xã hội.
1. Phương pháp luận triển khai cho doanh nghiệp hướng tới Net-Zero
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, các doanh nghiệp cần có những giải pháp cụ thể và khoa học để hướng tới mục tiêu Net-Zero, tức là không phát thải ròng khí nhà kính. Để đạt được mục tiêu này, bước đầu tiên và quan trọng nhất là phải tính toán và đo lường đường cơ sở phát thải của doanh nghiệp.
- Tính toán đường cơ sở phát thải: Doanh nghiệp cần sử dụng các phương pháp đo lường chính xác để xác định lượng khí thải hiện tại. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng các chính sách và cam kết Net-Zero mà còn đảm bảo rằng các biện pháp giảm phát thải sẽ phù hợp với bối cảnh cụ thể của công ty. Ví dụ, Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu hàng may mặc Bangladesh (BGMEA) đã hợp tác với Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) để xây dựng năng lực bền vững cho ngành may mặc. Một phần của sáng kiến này bao gồm việc đo lường và đánh giá lượng khí thải của các nhà máy may mặc, giúp các doanh nghiệp này xác định rõ ràng đường cơ sở phát thải của họ.
- Hệ thống đo lường và quản lý số liệu (MRV): Sau khi đã xác định đường cơ sở phát thải, doanh nghiệp cần xây dựng một hệ thống đo lường và quản lý số liệu hiệu quả. Hệ thống này giúp theo dõi và giám sát lượng phát thải trong suốt quá trình thực hiện các biện pháp giảm thiểu, đảm bảo hành trình Net-Zero đạt lộ trình đã đề ra. Ví dụ, nhiều doanh nghiệp trong ngành may mặc Bangladesh đã triển khai các hệ thống quản lý dữ liệu môi trường để theo dõi lượng khí thải và sử dụng năng lượng, từ đó điều chỉnh các hoạt động sản xuất một cách hiệu quả.
- Chuyển đổi số trong quản lý phát thải: Chuyển đổi số đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chuyển đổi xanh. Việc ứng dụng công nghệ số giúp đo đạc và quản lý lượng khí thải một cách minh bạch và chính xác hơn. Các doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm quản lý năng lượng và các công cụ phân tích dữ liệu để theo dõi lượng phát thải theo thời gian thực. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát được lượng phát thải mà còn tối ưu hóa các biện pháp giảm thiểu, đảm bảo tính minh bạch trong báo cáo phát thải.
- Dự án và giải pháp giảm phát thải: Doanh nghiệp cần triển khai các dự án và giải pháp giảm phát thải một cách có hệ thống và đo lường theo thời gian thực. Điều này giúp doanh nghiệp điều chỉnh kịp thời các biện pháp để đạt được hiệu quả tối ưu trong việc giảm phát thải khí nhà kính. Ví dụ, các dự án giảm phát thải có thể bao gồm việc áp dụng công nghệ năng lượng sản xuất sạch hơn, sử dụng năng lượng tái tạo hoặc cải thiện quy trình sản xuất để giảm tiêu thụ năng lượng và phát thải khí nhà kính. Trong ngành may mặc Bangladesh, nhiều nhà máy đã bắt đầu sử dụng các máy móc hiệu suất cao và các hệ thống quản lý năng lượng thông minh để giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và phát thải CO2.
Để đảm bảo hệ thống đo lường và quản lý số liệu phát thải đạt hiệu quả cao nhất, doanh nghiệp cần tìm đến sự hợp tác của các tổ chức doanh nghiệp uy tín. Việc này không chỉ giúp xây dựng hệ thống quản lý đáng tin cậy mà còn đảm bảo các số liệu phát thải được kiểm toán và chứng nhận bởi các tổ chức kiểm toán toàn cầu. Những tổ chức này có thể cung cấp các chứng nhận và báo cáo chính xác, giúp doanh nghiệp dễ dàng được chấp nhận bởi các thị trường lớn.
Tổng quan hành trình hướng tới Net-Zero của VP Carbon gợi ý dành cho doanh nghiệp
Ví dụ, các doanh nghiệp có thể hợp tác với các tổ chức như VP Carbon để phát triển nền tảng MRV cũng như toàn bộ chuỗi đo đạc báo cáo. Điều này không chỉ giúp tăng cường uy tín của doanh nghiệp mà còn đảm bảo rằng các cam kết Net-Zero của doanh nghiệp được công nhận rộng rãi, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp khi tham gia vào các thị trường quốc tế.
2. Các phương pháp Net-Zero hiệu quả
Có nhiều phương pháp mà doanh nghiệp có thể áp dụng để hướng tới mục tiêu Net-Zero. Dưới đây là một số phương pháp hiệu quả nhất:
- Tối ưu hóa năng lượng: Đây là một trong những biện pháp dễ thực hiện và mang lại hiệu quả cao nhất. Doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp như sử dụng hệ thống điều hòa thông minh, đèn LED tiết kiệm năng lượng và cảm biến chuyển động để giảm lãng phí điện năng. Ngoài ra, cải thiện hệ thống cách nhiệt và sử dụng thiết bị tiết kiệm năng lượng cũng là những biện pháp hữu hiệu giúp tối ưu hóa năng lượng sử dụng.
- Chuyển đổi sang hệ thống năng lượng mặt trời: Việc lắp đặt các tấm pin mặt trời trên mái nhà hoặc khuôn viên doanh nghiệp giúp tạo ra nguồn năng lượng tái tạo ổn định và giảm sự phụ thuộc vào lưới điện quốc gia. Đồng thời, doanh nghiệp cũng có thể cân nhắc việc sử dụng hệ thống lưu trữ nhằm giúp tận dụng sản lượng điện mặt trời dư, giúp ổn định hệ thống vận hành của doanh nghiệp, tiềm năng bán lại 1 phần sản lượng được phép cho EVN và giảm áp lực điều tiết cho hệ thống lưới điện quốc gia.
- Mua Chứng chỉ Năng lượng Tái tạo (I-REC): Doanh nghiệp có thể mua I-REC từ các nhà cung cấp uy tín để bù đắp lượng điện tiêu thụ từ nguồn không tái tạo. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp thể hiện cam kết với năng lượng xanh mà còn tăng tính minh bạch và tin cậy trong các báo cáo ESG. Việc ghi nhận và báo cáo số lượng REC mà doanh nghiệp mua sẽ là một phần quan trọng trong chiến lược giảm phát thải.
- Giao dịch tín chỉ carbon: Đây là một phương pháp hiệu quả khác để đạt mục tiêu Net-Zero. Doanh nghiệp có thể tham gia thị trường tín chỉ carbon, nơi các công ty có thể mua và bán tín chỉ phát thải. Việc này giúp doanh nghiệp linh hoạt trong việc điều chỉnh lượng phát thải và đạt mục tiêu Net-Zero một cách hiệu quả. Giao dịch tín chỉ carbon cũng tạo ra động lực kinh tế cho các doanh nghiệp giảm phát thải và đầu tư vào các dự án bảo vệ môi trường.